تزریق ژل‌های زیبایی از جمله روش‌های محبوب برای جوانسازی و فرم‌دهی صورت است. ژل سیلیکونی، به دلیل ماندگاری بالا و نتایج سریع، درگذشته بسیار مورداستفاده قرار می‌گرفت، اما عوارض طولانیمدت آن باعث شده است پزشکان به بیماران توصیه کنند قبل از تصمیم‌گیری، تمام خطرات و راهکارهای ایمن را بشناسند. در این مقاله، مسیر کامل از تزریق تا تخلیه ژل سیلیکونی را بررسی می‌کنیم، شامل مزایا، عوارض، روش‌های درمان و تجربه بیماران.
شناخت جامع و کلی ژل سیلیکونی
ژل سلیکونی چیست؟
ژل سیلیکونی یا فیلر سیلیکونی چیه دقیقاً؟
ژل سیلیکونی نوعی ماده پرکننده مصنوعی (Synthetic Filler) هست که برای اولین‌بار دهه‌ها پیش، یعنی حدود سال‌های ۱۹۶۰، برای ترمیم نقص‌های پوستی و حجمدهی به بافتها ساخته شد.
مادهٔ اصلی اون سیلیکون مایع (Liquid Silicone) هست — یه ترکیب شیمیایی پایدار که از زنجیره‌های طولانی سیلیکون و اکسیژن ساخته شده و در صنایع مختلف مثل پزشکی، آرایشی و حتی صنعتی استفاده میشه.
در پزشکی، هدف اولیه‌اش این بود که با تزریق مقدار کمی ازش به زیر پوست، چاله‌ها، چین‌وچروک‌ها یا کاهش حجم بافت (مثلاً بعد از سوختگی یا زخم) پر بشه.
ولی کم‌کم پای این ماده به دنیای زیبایی باز شد؛ برای:
برجسته‌سازی لب
پر کردن گونه و چانه
فرم‌دهی باسن و سینه
ساختار و ویژگی‌های فیزیکی
سیلیکون مایع یه ماده شفاف، بدون بو و چرب‌ماننده که در تماس با بدن، نه جذب میشه نه تجزیه.
این ویژگی در ظاهر خوب به‌نظر می‌رسه چون ماندگاری بالایی داره، ولی مشکل اصلی هم همینه!
بدن ما نمیتونه اونو بشناسه یا دفع کنه، پس باگذشت زمان ممکنه:
به اطراف بافت مهاجرت کنه (حرکت کنه از محل تزریق)
باعث واکنش دفاعی بدن بشه (تشکیل گرانولوم یا توده سفت زیر پوست)
یا حتی سیستم ایمنی بدن رو تحریک کنه و التهاب مزمن به‌وجود بیاره
چرا هنوز بعضیا استفاده میکنن؟
متأسفانه چون ارزون‌تر از فیلرهای اصلی مثل ژل‌های هیالورونیک اسید هست، بعضی از افراد سودجو یا سالن‌های غیرمجاز هنوز از اون استفاده میکنن.
در کوتاه‌مدت ممکنه ظاهر خوبی بده، اما در بلندمدت باعث:
تورم دائمی
گلوله شدن زیر پوست
سیاه‌شدن پوست
یا حتی تخریب بافت (نکروز) میشه.
جایگزین‌های مطمئن‌تر
امروزه پزشکای متخصص زیبایی از فیلرهای موقتی و ایمن‌تر استفاده میکنن مثل:
فیلرهای هیالورونیک اسید (HA) مثل ژوویدرم و رستیلن
تزریق چربی خود بدن (Fat Transfer)
یا روش‌های ترمیم طبیعی مثل پی‌آرپی (PRP)
اینا نه‌تنها با بدن سازگارترن، بلکه اگه فرد نخواست، قابل تخلیه و کنترل هستن.
مرحله اول و دوم: تزریق ژل ، عوارض و مشکلات
تزریق ژل سیلیکونی و ویژگی‌های آن
ژل سیلیکونی نوعی فیلر دائم است که از دهه‌های گذشته برای برجسته‌سازی لب، گونه و سایر نواحی بدن استفاده میشد. این ژل شفاف و روان است و در ابتدا نتایج طبیعی و جذابی ایجاد می‌کند. اما بدن انسان نسبت به مواد خارجی واکنش نشان میدهد و سیلیکون دائمی نمی‌تواند توسط بدن جذب شود.
مزایای اولیه شامل برجسته‌سازی سریع، ظاهر طبیعی و دوام طولانیمدت بود. بسیاری از بیماران از حجم و فرم اولیه رضایت داشتند، اما این ماده با گذر زمان می‌تواند عوارضی ایجاد کند که نیاز به درمان تخصصی دارد.
نکات مهم هنگام تزریق:
– فقط توسط پزشک متخصص و باتجربه انجام شود.
– استفاده از ژل‌های پزشکی تایید شده، نه صنعتی.
– بررسی سوابق بیمار و سلامت عمومی قبل از تزریق.
– تعیین حجم مناسب برای جلوگیری از فشار بیش از حد به بافتها.
با رعایت این نکات، احتمال بروز عوارض کاهش می‌یابد، اما هرگز نمی‌توان خطرات طولانیمدت را صفر کرد.
عوارض و مشکلات دیررس تزریق ژل سیلیکونی
تزریق ژل سیلیکونی ممکن است در ابتدا بدون مشکل باشد، اما بدن در بلندمدت واکنش‌های خود را نشان میدهد. مهم‌ترین مشکلات شامل موارد زیر است:
1. واکنش ایمنی و گرانولوم
بدن ژل را به‌عنوان ماده خارجی شناسایی کرده و سلول‌های ایمنی در اطراف آن جمع می‌شوند. این فرایند باعث ایجاد توده‌های فیبروتیک و گرانولوم میشود که ممکن است دردناک باشند.
2. مهاجرت ژل و تغییر فرم
سیلیکون می‌تواند با حرکت عضلات، فشار و حتی خوابیدن روی صورت از محل تزریق حرکت کند. این جابه‌جایی باعث تغییر شکل چهره و نامتقارن شدن آن میشود.
3. التهاب مزمن و فیبروز
حضور طولانی ژل باعث التهاب مزمن میشود و بافت اطراف آن سفت میشود. این تغییرات ممکن است فشار بر اعصاب وارد کند و باعث درد یا بی‌حسی شود.
4. خطر عفونت
سیلیکون محیط مناسبی برای رشد باکتری‌هاست و حتی سال‌ها بعد از تزریق می‌تواند باعث عفونت شود.
5. واکنش‌های آلرژیک دیررس
در برخی بیماران، حتی چند سال بعد از تزریق، واکنش آلرژیک با علائمی مانند قرمزی، تورم و درد بروز می‌کند.
6. گلوله شدن یا برجستگی‌های زیرپوستی
اگر ژل به‌صورت یکنواخت تزریق نشود، ممکن است توده‌های گلوله‌ای ایجاد شود که باعث عدم تقارن چهره می‌شوند.
7. اثرات روانی
عوارض ژل می‌تواند باعث اضطراب، افسردگی و کاهش اعتمادبه‌نفس بیمار شود.
تشخیص عوارض با MRI، سونوگرافی و در موارد خاص بیوپسی انجام میشود. مشاوره پزشکی قبل از تصمیم‌گیری برای تخلیه الزامی است.
مرحله سوم: تخلیه ژل سیلیکونی و مراقبتهای بعد از آن
وقتی عوارض ژل سیلیکونی بعد از مدتی خودش رو نشون میده — مثل سفتی، التهاب، گلوله شدن یا تغییر شکل ناحیه تزریق — تنها راه‌حل قطعی و مطمئن، تخلیه کامل ژل سیلیکونیه.
این کار باید توسط جراح پلاستیک یا متخصص پوست با تجربه انجام بشه تا بافت سالم اطراف آسیب نبینه و نتیجه طبیعی‌تر به‌نظر برسه.
روش‌های تخلیه ژل سیلیکونی
1. جراحی باز:
در این روش با ایجاد برش در محل تزریق، ژل و بافت‌های فیبروتیک (سفت‌شده) به‌صورت مستقیم خارج میشن. این روش معمولاً برای موارد پیشرفته یا زمانی که ژل پخش شده استفاده میشه.
2. ساکشن یا مکش مخصوص:
پزشک از کانولا (لوله باریک مخصوص) برای مکش دقیق ژل استفاده می‌کنه. این روش آسیب کمتری به بافت میزنه و معمولاً برای نواحی محدودتر کاربرد داره.
3. تخلیه با لیزر یا آندوسکوپی:
روش‌های مدرن‌تر با لیزر یا آندوسکوپ انجام میشن تا ژل با دقت بیشتری خارج بشه. این تکنیک‌ها باعث کاهش جای زخم، ورم و کبودی بعد از عمل میشن.
مراقبتهای بعد از تخلیه ژل سیلیکونی
۲۴ ساعت اول:
از *لمس، فشار یا ماساژ محل جراحی** خودداری کن.
از *کمپرس سرد** برای کاهش التهاب استفاده کن.
* داروهای ضدالتهاب یا آنتی‌بیوتیک‌های تجویزی رو طبق دستور پزشک مصرف کن.
هفته اول:
از *ورزش سنگین، سونا، استخر و حمام بخار** پرهیز کن.
* در صورت وجود بخیه، طبق زمان‌بندی پزشک برای کشیدن بخیه مراجعه کن.
هفته دوم تا چهارم:
* ورم و کبودی‌ها کم‌کم فروکش میکنن.
میتونی با مشورت پزشک از *کرمهای ترمیمکننده و ضداسکار** استفاده کنی.
* تغذیه سالم و نوشیدن آب زیاد به روند بهبود کمک زیادی می‌کنه.
مراقبتهای بلندمدت:
* از تزریق هر نوع ماده مضر یا ناشناخته در آینده خودداری کن.
فقط از *فیلرهای تاییدشده یا تزریق چربی طبیعی بدن خودت** استفاده کن.
* مراجعه سالانه به پزشک برای بررسی وضعیت بافت پوست، توصیه میشه.
تجربه بیماران
بیشتر کسایی که ژل سیلیکونی رو تخلیه‌کردن می‌گن بعد از عمل، احساس سبکی، راحتی و آرامش خاصی پیدا کردن.
صورتشون طبیعی‌تر شده، التهاب از بین رفته و اعتمادبه‌نفسشون برگشته.
در واقع، تخلیه ژل سیلیکونی پایان یک اشتباه و شروع یه مسیر سالم‌تر برای زیبایی طبیعیه.
—
کلمات کلیدی: تخلیه ژل سیلیکونی، جراحی تخلیه فیلر، مراقبت بعد از تخلیه ژل، عوارض فیلر سیلیکونی، جایگزین فیلر خطرناک
هشتگ‌ها: #تخلیه_ژل_سیلیکونی #جراحی_ایمن #زیبایی_طبیعی #فیلر_ایمن #کلینیک_پوست_و_مو
سوالات متداول درباره تزریق و تخلیه ژل سیلیکونی
۱. ژل سیلیکونی چیست و چرا تزریق آن خطرناک است؟
ژل سیلیکونی نوعی فیلر دائمی از جنس سیلیکون مایع است که سال‌ها پیش برای حجمدهی به لب و گونه استفاده میشد. اما چون در بدن جذب نمی‌شود و ممکن است باعث التهاب، گلوله شدن یا حتی نکروز پوست شود، امروزه استفاده از آن ممنوع است.
۲. چه علائمی نشان میدهد ژل سیلیکونی باید تخلیه شود؟
اگر بعد از تزریق ژل سیلیکونی دچار سفتی، تورم مزمن، تغییر فرم صورت، درد یا عفونت شدید، نشانه‌ی تجمع یا پخش شدن ژل است و باید سریعتر برای بررسی و تخلیه به پزشک متخصص مراجعه کنید.
۳. تخلیه ژل سیلیکونی چطور انجام میشود؟
بسته به محل و میزان ژل، پزشک از یکی از روش‌های جراحی باز، ساکشن با کانولا، یا تخلیه با لیزر و آندوسکوپی استفاده می‌کند. هدف، خارج کردن کامل ژل با کمترین آسیب به بافت سالم است.
۴. دوران نقاهت بعد از تخلیه ژل چقدر است و چه مراقبت‌هایی لازم دارد؟
معمولاً طی یک تا دو هفته ورم و کبودی کاهش پیدا می‌کند. در ۲۴ ساعت اول نباید به ناحیه فشار وارد شود و بهتر است از کمپرس سرد استفاده شود. تا دو هفته از ورزش سنگین، سونا و استخر پرهیز کنید و داروهای تجویزی را دقیق مصرف کنید.
۵. آیا بعد از تخلیه ژل سیلیکونی میتوان دوباره فیلر تزریق کرد؟
بله، اما تنها پس از بهبودی کامل بافتها و تأیید پزشک. بهتر است از فیلرهای ایمن و تاییدشده مثل ژل هیالورونیک اسید یا تزریق چربی طبیعی استفاده شود تا ظاهر طبیعی و بدون عارضه ایجاد شود.
دکتر امین جعفری
جراح و متخصص پوست و مو و زیبایی و لیزر و بیماری های آمیزشی
